Pijler #2 Zelfstandigheid

Pijler #1: Vrijheid en verantwoordelijkheid
23 november 2020
1ste Schooldag & Feestweek
24 augustus 2021
Pijler #1: Vrijheid en verantwoordelijkheid
23 november 2020
1ste Schooldag & Feestweek
24 augustus 2021

Je kent het wel; je peuter die alles “zelluf” wil doen. Natuurlijk is dat best wel eens lastig, zeker wanneer je weinig tijd hebt. Maar voor een peuter is dit een hele normale en gezonde stap in zijn of haar ontwikkeling. Het is het begin van het ontwikkelen van zelfstandigheid. Iets wat doorgaat tot je kind volwassen is, en wat nodig is om te ontwikkelen tot een stabiele, verantwoordelijke en zelfstandige volwassene. Binnen het Daltononderwijs stimuleren we kinderen daarom al jong om zelfstandig problemen op te lossen, schoolwerk in te plannen en dit ook zelfstandig uit te voeren.

Bij de Rivieren stimuleren we kinderen om problemen zelf op te lossen, het werk zelf te plannen en dus niet voortdurend afhankelijk te zijn van hulp. Uitgangspunt hierbij is dat wij geloven in de vele mogelijkheden en talenten die leerlingen in potentie hebben. Deze zelfstandigheid helpt hen, om eerlijk te kijken naar hun eigen werk, en laat hen ook op een natuurlijke manier samenwerken met anderen.

Actief leren en werken

Zelfstandig leren en werken op De Rivieren betekent actief leren en werken. Een leerling werkt doelgericht aan een taak of opdracht en is in staat om tijdens dit leerproces hulp te zoeken bij de juf of meester indien noodzakelijk. Deze manier van werken stimuleert het probleemoplossend denken van leerlingen. Daarnaast zorgt zelfstandig werken zorgt ervoor dat kinderen grip krijgen op hun werk en omgeving en worden de leerlingen gestimuleerd zelfstandige keuzes te maken en verantwoordelijkheid voor deze keuzes te dragen. Deze aanpak, die helemaal is afgestemd op de leerling, zorgt weer voor heel veel veiligheid.

Gradaties

Zelfstandigheid in leren en spelen kent verschillende gradaties. Het gaat daarbij om een balans tussen de sturing die de leraar geeft en de zelfstandige keuzes die een kind maakt, oftewel zelfsturing. Door de ontwikkeling van die de leerling doormaakt, kan de balans verschuiven van kleinere naar grotere zelfsturing. Deze ontwikkeling verloopt voor elk kind op een eigen manier en in een eigen tempo.

Weektaak

Een van de manieren waarop we leerlingen stimuleren zelfstandig te werken, is door inzet van een weektaak. Hiermee leert de leerling keuzes maken in zijn eigen leerproces. Door uitgestelde aandacht (“schijf staat op rood en leerkracht mag niet worden gestoord”) leren leerlingen eerst zelf actief op zoek moeten naar oplossingen.

Problemen oplossen

Zelf actief problemen oplossen motiveert en leert kinderen zelfstandig nadenken en beter begrijpen. Bij De Rivieren vinden we dit bijvoorbeeld duidelijk terug in onze Wereldoriëntatie. Dit zijn uren waarbij leerlingen werken aan een eigen onderzoek met een eigen onderzoeksvraag en een eindproduct dat hoort bij het thema. Voorbeelden hiervan zijn: partijprogramma ontwikkelen voor de eigen opgerichte politieke partij, vervoer van de toekomst ontwikkelen en het T. Rex onderzoekslab.

Bewust leren

Als kinderen meer zelfstandig gedrag vertonen, worden zij zich ook beter bewust van wát zij leren. Stap voor stap nemen zij meer verantwoordelijkheid voor hun leren. Er zijn leerlingen die goed in staat zijn om hun eigen leerweg uit te stippelen. Deze kinderen kunnen steeds beter zelf aangeven aan welke doelen zij moeten en willen werken. Andere kinderen ontwikkelen zich beperkt richting zelfstandigheid. Voor hen zal de leerweg bijna helemaal gestructureerd zijn door de leraar, maar zij zullen altijd actief betrokken zijn. In alle gevallen geldt dat kinderen weten waar ze staan de in de leerlijn: "Wat kan en weet ik al, en wat moet ik nog leren?"

Vertrouwen

Zelfstandig werken vraagt van de juffen en de meesters veel vertrouwen. Want alleen als leerlingen voldoende verantwoordelijkheid en vrijheid wordt geboden kan de zelfstandigheid bij leerlingen zich verder ontwikkelen. Zij moeten de controle loslaten, en zich volledig richten op het vertrouwen in het kunnen van de kinderen. In het leerproces stellen de juffen en meesters zich op als coach. Ze stimuleren en ondersteunen waar nodig en zorgen ervoor dat de kinderen geloven in hun kunnen. Door deze opstelling krijgt het zelfvertrouwen van leerlingen een stevige impuls.
Bij de Rivieren stimuleren we kinderen om problemen zelf op te lossen, het werk zelf te plannen en dus niet voortdurend afhankelijk te zijn van hulp.

Arno Methorst

Pijler #2 Zelfstandigheid
Wij gebruiken cookies om onze website en onze service te optimaliseren.